Skip to content

Wpływ użycia środków przymusu bezpośredniego na zachowanie osób pozbawionych wolności. Rozważania w kontekście zdarzeń mających miejsce w polskich jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej w latach 2010–2019

Nowacki Z., (2020). The impact of the use of direct coercion measures on the behavior of persons deprived of liberty. Considerations in the context of incidents taking place in Polish organizational units of the Prison Service in 2010-2019

Nowacki Z., (2020). Wpływ użycia środków przymusu bezpośredniego na zachowanie osób pozbawionych wolności. Rozważania w kontekście zdarzeń mających miejsce w polskich jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej w latach 2010–2019. W: Kośmider T., (red.), Środki przymusu bezpośredniego. Zakres i sposoby użycia na przykładzie wybranych podmiotów bezpieczeństwa. Warszawa: IWS, WSKiP.

The chapter focuses on the use of direct coercion measures and incidents occurring in Polish organizational units of the Prison Service in the years 2010-2019. The impact of the use of direct coercion measures on the behaviour of prisoners is also considered. Between 2014 and 2019 Polish prisons and pre-trial detention centers rarely witnessed the use of direct coercion measures (on average 766.8 times a year). What is more, they were used against a negligible proportion of people deprived of freedom (significantly less than 1% of the population). The author demonstrates the possibility of the use of direct coercion measures on the behaviour of prisoners as a result of instrumental conditioning, even though the legislator did not assume such a goal, and probably did not envisage it. On the one hand, the incidents recorded in the period in question provoke reflection due to their numbers, especially when considering both the increasing number of attacks on officers of The Prison Service and the incidents connected with disclosing a prohibited item. On the other hand, the growing share of elderly people in the population of prisoners may, in the near future, positively correlate with the number of two other types of incidents, i.e. the death and the illness of a prisoner.

Key words:

measures of direct coercion, incidents occurring in the Prison Service, influence on prisoners’ behaviour, instrumental conditioning

Przedmiotem rozdziału uczyniono użycie środków przymusu bezpośredniego oraz zdarzenia w polskich jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej w latach 2010 – 2019. Rozważano także wpływ użycia środków przymusu bezpośredniego na zachowanie osób pozbawionych wolności. W latach 2014 – 2019 w polskich zakładach karnych i aresztach śledczych użycie środków przymusu bezpośredniego należało do rzadkości (średnio 766,8 razy w roku) i użyto ich wobec znikomej części osób pozbawionych wolności (znacząco mniejszej niż jeden procent populacji). Wykazano możliwość wpływu użycia środków przymusu bezpośredniego na zachowanie osób pozbawionych wolności (wskutek warunkowania instrumentalnego. Choć ustawodawca nie zakłada takiego celu, ani też prawdopodobnie go nie przewidywał. Spośród zdarzeń odnotowanych w rozpatrywanym okresie skłaniają do refleksji ze względu na ilość oraz wzrastającą tendencję napaści na funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz zdarzenia w postaci ujawnienia przedmiotu niedozwolonego. Natomiast rosnący udział osób starszych w populacji osób pozbawionych wolności może w niedalekiej przyszłości dodatnio korelować z ilością dwu kategorii zdarzeń, tj.; zgon osadzonego oraz zachorowanie osadzonych.

Słowa kluczowe:

środki przymusu bezpośredniego, zdarzenia mogące wystąpić w Służbie Więziennej, wpływ na zachowanie więźniów, warunkowanie instrumentalne

Published inPublikacje